หลายท่านที่มีความสนใจเกี่ยวกับ VoIP อยากเข้ามาสัมผัส อยากเอาไปทำโปรเจ็คส่งอาจารย์ อยากลองใช้งานดู อยากนำไปใช้กับองค์กร อยากทำตัวเป็นผู้ให้บริการ แต่ก็ไม่รู้จะเริ่มต้นยังไงดี ผมมีวิธีแนะนำครับ
ระดับที่ 1 ไม่รู้อะไรเลย
ควรเริ่มศึกษาจากบทความในเว็บต่างๆก่อนครับ ว่า VoIP คืออะไร ย่อมาจากอะไร ซึ่งปัจจุบันมีเว็บอยู่มากมายที่เขียนบทความเกี่ยวกับ VoIP ทั้งภาษาไทยและอังกฤษ ไม่เชื่อลอง Search ใน Google ดูก็ได้ครับ (หรือ Search Engine อื่นๆก็ได้นะครับ) ใส่คีย์เวอร์ด VoIP เข้าไป รับรองว่าเจอเพรียบครับ บทความต่างๆเหล่านั้นบ้างก็เขียนเอง บ้างก็ก๊อบมาจากที่อื่น
ถ้าอ่านดูก็จะพอรู้ว่า VoIP เป็นชื่อเทคโนโลยีหนึ่งซึ่งใช้ขนส่งภาพ เสียง และข้อความผ่านอินเตอร์เน็ตหรืออินทราเน็ต (เน็ตเวอร์คขององค์กร) มีด้วยกันหลายโปรโตคอลหล่ะครับ เช่น SIP (Session Initiation Protocol), H.323, MGCP (Media Gateway Congrol Protocol), MEGACO, Skinny, IAX เป็นต้น มีทั้งชนิดที่เป็นมาตรฐานระดับโลกและมาตรฐานของหน่วยงานผู้ที่คิดค้นโปรโตคอลขึ้นมา ได้รู้ว่าอุปกรณ์ในเน็ตเวอร์ค VoIP มีอะไรบ้าง มียี่ห้ออะไรบ้าง มีรุ่นอะไรบ้าง หน้าตาเป็นอย่างไร
อย่างหนึ่งที่มักจะเขียนไว้ในบทความเหล่านั้นก็คือประโยชน์ของ VoIP ซึ่งมีมากมาย ซึ่งข้อดีอย่างหนึ่งที่ (อาจจะ) เป็นตัวตัดสินให้เราหันมาใช้ VoIP ก็คือ ทำให้ค่าโทรศัพท์ถูกลงหรือไม่ก็ไม่เสียค่าโทรศัพท์เลย
นอกจากนั้นก็อาจเข้าไปเยี่ยมชมเว็บไซต์ของผู้ให้บริการ VoIP ทั้งในและต่างประเทศ รู้ว่าในประเทศไทยมีใครที่ให้บริการ VoIP อยู่ ค่าบริการเป็นอย่างไร ใครถูกใครแพง โทรไปไหนได้บ้าง โทรในไทยอย่างเดียวหรือโทรได้ทั่วโลก
ระดับที่ 2 เริ่มต้นเป็นผู้ใช้งาน
พอเรียนรู้พื้นฐานมาบ้างนิดหน่อยแล้ว ก็ขยับตัวเป็นผู้เริ่มต้นใช้งาน โดยเริ่มจากการสมัครเป็นสมาชิกของผู้ให้บริการ VoIP ก่อน (เลือกที่ฟรีๆนะครับ) ซึ่งผู้ให้บริการในประเทศไทยจะให้สมัครฟรีกันซะส่วนมากครับ และมีให้ดาวน์โหลด Softphone ฟรีด้วย (แต่เขาก็เขียน Softphone ให้ลงทะเบียนกับเซอร์เวอร์ของเขาได้เท่านั้น) เมื่อสมัครก็จะได้แอ๊คเค๊าท์มาเป็นตัวเลขกี่หลักก็แล้วแต่พร้อมด้วยพาสเวอร์ด แอ๊คเค๊าท์ตัวเลยเราจะเรียกว่าเบอร์ Extension ครับ ติดตั้งโปรแกรม Softphone ลงในคอมพิวเตอร์หรือโน๊ตบุ๊คของคุณ แล้วเอาแอ๊คเค๊าท์ที่ได้รับมาคอนฟิกใส่ในตัวโปรแกรม ถ้าคุณสมัครไว้ 2 แอ๊คเค๊าท์ ก็สามารถโทรหากันระหว่าง 2 แอ๊คเค๊าท์ได้ฟรีๆ แต่การโทรออกไปเบอร์ธรรมดาก็คงไม่ฟรีนะครับ (ยกเว้นเขาเปิดให้โทรฟรีกี่นาทีก็ว่ากันไป)
ขั้นตอนนี้ก็จะได้เริ่มต้นใช้งาน เริ่มลองคุณภาพเสียง
ถ้าจะสมัครแล้วเอามาใช้กับหน่วยงานก็ทำได้นะครับ จะเสถียรหรือไม่นั้นก็ขึ้นอยู่กับผู้ให้บริการแต่ละราย จะมีปัญหาการใช้งานหรือเปล่าก็ต้องลองใช้งานดูครับ หรืออาจจะไปดูในเว็บบอร์ดสาธารณะก็ได้ว่าเขามีโพสต์ข้อความเกี่ยวกับผู้ให้บริการแต่ละรายไว้ยังไงบ้าง
เมื่อลองใช้งานดูสักพักก็จะเริ่มรู้สึกว่า Softphone มันใช้งานไม่ค่อยสะดวก ต้องเปิดเครื่องคอมถึงจะใช้งานได้ ถ้ารู้สึกอย่างนี้คงต้องมองหาอุปกรณ์ที่เป็น VoIP Gateway หรือ VoIP ATA นะครับ ซึ่งก็มีหลายยี่ห้อหลายรุ่นและหลายราคาให้เลือกใช้ตามความต้องการ
สิ่งที่คุณได้ในขั้นตอนนี้ก็คือ ได้หัดคอนฟิกตัว VoIP Gateway รู้ว่าจะต้องเซ็ตเมนูไหน เซ็ตค่าอะไรบ้าง แม้ว่าอาจรู้ความหมายของพารามิเตอร์แต่ละตัวได้ไม่หมดก็ตาม ก็หาอ่านได้จากคู่มือ ลองเปลี่ยนค่าพารามิเตอร์ดูแล้วลองทดสอบ ผมว่าได้รู้อะไรเยอะแยะแล้วครับ แต่นั่นก็ระดับผู้ใช้งาน ถึงเวลาที่ต้องเลื่อนขั้นแล้ว
บทความที่เกี่ยวข้อง
เทคนิคการติดตั้ง Asterisk 11.4.0 + DAHDI 2.6.2 บน CentOS 6.4