ทำความเข้าใจกับ FXS และ FXO
โพสต์แล้ว: 24 ธ.ค. 2009 00:16อินเตอร์เฟสหรือพอร์ต FXS, FXO เป็นพอร์ตแบบอนาล๊อก เป็นที่นิยมมากในการเชื่อมต่อโทรศัพท์ธรรมดา เช่นหัวเครื่องโทรศัพท์ แฟ็กซ์ เบอร์โทรศัพท์ เบอร์ภายใน พอร์ตสายนอก เข้ากับระบบ VoIP เพราะว่าต่อง่าย หาได้ทั่วไป ราคาอุปกรณ์ไม่แพง พอร์ตเหล่านี้เราพบเห็นโดยทั่วไปบน VoIP Gateway อาจอยู่ในรูปฮาร์ดแวร์ที่เป็นกล่องเล็กๆ หรือเป็นการ์ดที่ใส่เข้าไปในเครื่องคอมพิวเตอร์ก็ได้
พอร์ตแบบ FXS
FXS ย่อมาจาก Foreign Exchage Station หรือ Foreign Exchange Subscriber ธรรมชาติของพอร์ต FXS ก็คือ มันจะจ่ายสัญญาณโทรศัพท์ออกไปในรูปของแรงดันและกระแสไฟฟ้า ความถี่ต่างๆกัน จ่ายแรงดันในสภาวะปกติ จ่ายแรงดันในสภาวะมีสัญญาณเรียก (Ring) จ่ายสัญญาณไดอัลโทนเมื่อผู้ใช้ยกหูโทรศัพท์
ตัวอย่างอุปกรณ์ในระบบโทรศัพท์ซึ่งทำหน้าที่ดังที่กล่าวมาก็ได้แก่ พอร์ตโทรศัพท์จากชุมสายโทรศัพท์ (เบอร์บ้าน เบอร์ออฟฟิศ) พอร์ตสายในของตู้สาขาโทรศัพท์ เราอาจจะเรียกอุปกรณ์เหล่านี้ว่า "FXS device" ก็ได้นะครับ
พอร์ตแบบ FXO
FXO ย่อมาจาก Foreign Exchage Office เป็นพอร์ตซึ่งรับสัญญาณโทรศัพท์เข้ามา ธรรมชาติการทำงานของพอร์ต FXO ก็คือ มันจะส่งสัญญาณ Off-Hook เมื่อผู้ใช้ยกหูโทรศัพท์ ส่งสัญญาณ On-Hook เมื่อผู้ใช้วางสายโทรศัพท์ การส่งสัญญาณ Off-Hook ทำได้โดยการต่อสวิตซ์ทำให้วงจรไฟฟ้าครบลูปการทำงาน ลองนึกดูตอนที่เราใช้โทรศัพท์ที่บ้านนะครับ เรายกหูโทรศัพท์ขึ้นมาจะทำให้สวิตซ์ภายในต่อวงจรให้ครบลูปแล้วเราจะได้ยินเสียงไดอัลโทนตามมา และการส่งสัญญาณ On-Hook โดยการทำให้วงจรไฟฟ้าไม่ครบลูปการทำงาน เช่นตอนที่เราวางสายโทรศัพท์
ตัวอย่างอุปกรณ์ที่ทำหน้าที่ดังที่กล่าวมา ได้แก่ เครื่องโทรศัพท์ เครื่องแฟ็กซ์ โมเด็ม เครื่องรูดบัตรเครดิต พอร์ตสายนอกของตู้สาขา (CO Line) เป็นต้น และเราเรียกอุปกรณ์นี้ว่า "FXO device"
การเชื่อมต่ออุปกรณ์
ในการเชื่อมต่ออุปกรณ์โทรศัพท์ เราจะไม่เชื่อมอุปกรณ์ประเภทเดียวกันเข้าด้วยกันนะครับ เพราะมันจะทำงานไม่ได้ เช่น เอา FXO device มาต่อกับ FXO device มันก็จะไม่เวอร์ค หรือเอา FXS device มาต่อกับ FXS device แบบนี้ก็ไม่เวอร์คอีกเหมือนกัน แถมโชคร้ายอุปกรณ์พังอีก ไม่คุ้มนะครับ เราต้องเอาอุปกรณ์ชนิดตรงกันข้ามมาต่อกัน เช่น FXS device ต่อกับ FXO device อย่างนี้เวอร์คแน่นอน โดยที่ด้าน FXS จะเป็นฝ่ายให้แรงดัน กระแส สัญญาณไดอัลโทน ส่วน FXO ก็จะรับเข้ามา ในขณะเดียวกัน FXO ก็จะให้สัญญาณ Off/On-Hook และ FXS ก็จะรับสัญญาณนั้นเข้ามา
การเชื่อมต่อทางฟิสิคัล
อุปกรณ์ทั้งประเภท FXS และ FXO ใช้สายต่อจำนวน 2 เส้นนะครับ เส้นหนึ่งเรียกว่า Tip อีกเส้นเรียกว่า Ring ใช้สายโทรศัพท์เหมือนที่เราพบเห็นได้โดยทั่วไป ขั้วต่อ (หรือหัวโทรศัพท์) จะเป็นแบบ RJ-11 นะครับ ดังรูป
RJ-11 ตัวผู้ (Male)
ถ้ามีหัว RJ-11 ก็ลองหยิบขึ้นมาดูครับ หันด้านทองแดงเข้ามาหาตัว ให้สลักอยู่ด้านล่าง จะเห็นร่องอยู่ทั้งหมด 6 ร่อง แต่อาจจะมีขาทองแดง 6 ขา หรือ 4 ขา หรือ 2 ขา ร่องซ้ายมือสุดนับ 1 หรือขาที่ 1 ถัดมาเป็นขาที่ 2 และขวามือสุดคือขาที่ 6 ครับ
รูปตัวอย่างมีขาทองแดง 4 ขา คือขาที่ 2,3,4,5 ปกติถ้าใช้กับโทรศัพท์ธรรมดาจะใช้แค่ 2 ขานะครับ คือขา 3 และ 4 เพราะโทรศัพท์มีแค่ 2 เส้นคือ Tip และ Ring ส่วนขา 2 และ 6 ไม่ได้ใช้ สาเหตุที่เขาทำให้เปน 4 ขาก็คงเอาไปใช้ทำอย่างอื่น
เวลาไปซื้อหัว RJ-11 ถ้าซื้อมาใช้กับโทรศัพท์ธรรมดา ซื้อหัวที่มี 2 ขาก็พอครับ จะได้ประหยัด ซึ่งจะมีเส้นทองแดงที่ขา 3 และ 4
RJ-11 ตัวเมีย (Female)
มีใช้ทำปลั๊กโทรศัพท์ติดผนัง
RJ-11 ตัวผู้พร้อมสายโทรศัพท์
เป็นสายโทรศัพท์ที่มีพบเห็นโดยทั่วไป
คีบเข้าสายโทรศัพท์
ใช้บีบสายโทรศัพท์เข้ากับหัว RJ-11 มีแบบที่เข้าสาย Lan ได้ด้วย เวลาเข้าสายโทรศัพท์ก็ไม่ต้องคิดไรมากเหมือนเข้าสายแลน แค่เข้าให้ถูกขาและสีให้ตรงกันก็พอ สาย 2 เส้นเข้าที่ขา 3 และ 4 นะครับ ส่วนสาย 4 เส้นเข้าขา 2,3,4,5
การเชื่อมต่อพอร์ต FXS/FXO ของอุปกรณ์ VoIP Gateway/ATA
ถ้าจะต่อเบอร์โทรศัพท์ เบอร์ภายในตู้สาขา ต้องต่อกับพอร์ต FXO เท่านั้นนะครับ ถ้ายังสงสัยว่าทำไมต้องเป็นพอร์ต FXO รบกวนอ่านข้อมูลด้านบนนะครับ
หรือถ้าจะต่อเครื่องโทรศัพท์ เครื่องแฟ็กซ์ โมเด็ม พอร์ต CO Line ของตู้สาขา เครื่องรูดบัตรเครดิต ต้องต่อกับพอร์ต FXS นะครับ
Signaling ที่ใช้กับ FXS, FXO
Signaling คือกลไกการควบคุมการทำงานของพอร์ต FXS, FXO ครับ ได้แก่ การยกหู การวางหู การจ่ายสัญญาณโทน เป็นต้น ซึ่ง Signaling แบบที่นิยมใช้คือ Loop Start ครับ
พอร์ตแบบ FXS
FXS ย่อมาจาก Foreign Exchage Station หรือ Foreign Exchange Subscriber ธรรมชาติของพอร์ต FXS ก็คือ มันจะจ่ายสัญญาณโทรศัพท์ออกไปในรูปของแรงดันและกระแสไฟฟ้า ความถี่ต่างๆกัน จ่ายแรงดันในสภาวะปกติ จ่ายแรงดันในสภาวะมีสัญญาณเรียก (Ring) จ่ายสัญญาณไดอัลโทนเมื่อผู้ใช้ยกหูโทรศัพท์
ตัวอย่างอุปกรณ์ในระบบโทรศัพท์ซึ่งทำหน้าที่ดังที่กล่าวมาก็ได้แก่ พอร์ตโทรศัพท์จากชุมสายโทรศัพท์ (เบอร์บ้าน เบอร์ออฟฟิศ) พอร์ตสายในของตู้สาขาโทรศัพท์ เราอาจจะเรียกอุปกรณ์เหล่านี้ว่า "FXS device" ก็ได้นะครับ
พอร์ตแบบ FXO
FXO ย่อมาจาก Foreign Exchage Office เป็นพอร์ตซึ่งรับสัญญาณโทรศัพท์เข้ามา ธรรมชาติการทำงานของพอร์ต FXO ก็คือ มันจะส่งสัญญาณ Off-Hook เมื่อผู้ใช้ยกหูโทรศัพท์ ส่งสัญญาณ On-Hook เมื่อผู้ใช้วางสายโทรศัพท์ การส่งสัญญาณ Off-Hook ทำได้โดยการต่อสวิตซ์ทำให้วงจรไฟฟ้าครบลูปการทำงาน ลองนึกดูตอนที่เราใช้โทรศัพท์ที่บ้านนะครับ เรายกหูโทรศัพท์ขึ้นมาจะทำให้สวิตซ์ภายในต่อวงจรให้ครบลูปแล้วเราจะได้ยินเสียงไดอัลโทนตามมา และการส่งสัญญาณ On-Hook โดยการทำให้วงจรไฟฟ้าไม่ครบลูปการทำงาน เช่นตอนที่เราวางสายโทรศัพท์
ตัวอย่างอุปกรณ์ที่ทำหน้าที่ดังที่กล่าวมา ได้แก่ เครื่องโทรศัพท์ เครื่องแฟ็กซ์ โมเด็ม เครื่องรูดบัตรเครดิต พอร์ตสายนอกของตู้สาขา (CO Line) เป็นต้น และเราเรียกอุปกรณ์นี้ว่า "FXO device"
การเชื่อมต่ออุปกรณ์
ในการเชื่อมต่ออุปกรณ์โทรศัพท์ เราจะไม่เชื่อมอุปกรณ์ประเภทเดียวกันเข้าด้วยกันนะครับ เพราะมันจะทำงานไม่ได้ เช่น เอา FXO device มาต่อกับ FXO device มันก็จะไม่เวอร์ค หรือเอา FXS device มาต่อกับ FXS device แบบนี้ก็ไม่เวอร์คอีกเหมือนกัน แถมโชคร้ายอุปกรณ์พังอีก ไม่คุ้มนะครับ เราต้องเอาอุปกรณ์ชนิดตรงกันข้ามมาต่อกัน เช่น FXS device ต่อกับ FXO device อย่างนี้เวอร์คแน่นอน โดยที่ด้าน FXS จะเป็นฝ่ายให้แรงดัน กระแส สัญญาณไดอัลโทน ส่วน FXO ก็จะรับเข้ามา ในขณะเดียวกัน FXO ก็จะให้สัญญาณ Off/On-Hook และ FXS ก็จะรับสัญญาณนั้นเข้ามา
การเชื่อมต่อทางฟิสิคัล
อุปกรณ์ทั้งประเภท FXS และ FXO ใช้สายต่อจำนวน 2 เส้นนะครับ เส้นหนึ่งเรียกว่า Tip อีกเส้นเรียกว่า Ring ใช้สายโทรศัพท์เหมือนที่เราพบเห็นได้โดยทั่วไป ขั้วต่อ (หรือหัวโทรศัพท์) จะเป็นแบบ RJ-11 นะครับ ดังรูป
RJ-11 ตัวผู้ (Male)
- RJ-11 Male
- rj-11-male-s.png (23.77 KiB) เปิดดู 14752 ครั้ง
ถ้ามีหัว RJ-11 ก็ลองหยิบขึ้นมาดูครับ หันด้านทองแดงเข้ามาหาตัว ให้สลักอยู่ด้านล่าง จะเห็นร่องอยู่ทั้งหมด 6 ร่อง แต่อาจจะมีขาทองแดง 6 ขา หรือ 4 ขา หรือ 2 ขา ร่องซ้ายมือสุดนับ 1 หรือขาที่ 1 ถัดมาเป็นขาที่ 2 และขวามือสุดคือขาที่ 6 ครับ
รูปตัวอย่างมีขาทองแดง 4 ขา คือขาที่ 2,3,4,5 ปกติถ้าใช้กับโทรศัพท์ธรรมดาจะใช้แค่ 2 ขานะครับ คือขา 3 และ 4 เพราะโทรศัพท์มีแค่ 2 เส้นคือ Tip และ Ring ส่วนขา 2 และ 6 ไม่ได้ใช้ สาเหตุที่เขาทำให้เปน 4 ขาก็คงเอาไปใช้ทำอย่างอื่น
เวลาไปซื้อหัว RJ-11 ถ้าซื้อมาใช้กับโทรศัพท์ธรรมดา ซื้อหัวที่มี 2 ขาก็พอครับ จะได้ประหยัด ซึ่งจะมีเส้นทองแดงที่ขา 3 และ 4
RJ-11 ตัวเมีย (Female)
- RJ-11 Female
- rj-11-female-s.png (19.86 KiB) เปิดดู 14752 ครั้ง
มีใช้ทำปลั๊กโทรศัพท์ติดผนัง
RJ-11 ตัวผู้พร้อมสายโทรศัพท์
- Telephone Cable with RJ-11
- rj-11-cable-s.png (18.84 KiB) เปิดดู 14752 ครั้ง
เป็นสายโทรศัพท์ที่มีพบเห็นโดยทั่วไป
คีบเข้าสายโทรศัพท์
- RJ-11 Clamping Tool
- rj-11-clamp-s.png (32.26 KiB) เปิดดู 14752 ครั้ง
ใช้บีบสายโทรศัพท์เข้ากับหัว RJ-11 มีแบบที่เข้าสาย Lan ได้ด้วย เวลาเข้าสายโทรศัพท์ก็ไม่ต้องคิดไรมากเหมือนเข้าสายแลน แค่เข้าให้ถูกขาและสีให้ตรงกันก็พอ สาย 2 เส้นเข้าที่ขา 3 และ 4 นะครับ ส่วนสาย 4 เส้นเข้าขา 2,3,4,5
การเชื่อมต่อพอร์ต FXS/FXO ของอุปกรณ์ VoIP Gateway/ATA
ถ้าจะต่อเบอร์โทรศัพท์ เบอร์ภายในตู้สาขา ต้องต่อกับพอร์ต FXO เท่านั้นนะครับ ถ้ายังสงสัยว่าทำไมต้องเป็นพอร์ต FXO รบกวนอ่านข้อมูลด้านบนนะครับ
หรือถ้าจะต่อเครื่องโทรศัพท์ เครื่องแฟ็กซ์ โมเด็ม พอร์ต CO Line ของตู้สาขา เครื่องรูดบัตรเครดิต ต้องต่อกับพอร์ต FXS นะครับ
Signaling ที่ใช้กับ FXS, FXO
Signaling คือกลไกการควบคุมการทำงานของพอร์ต FXS, FXO ครับ ได้แก่ การยกหู การวางหู การจ่ายสัญญาณโทน เป็นต้น ซึ่ง Signaling แบบที่นิยมใช้คือ Loop Start ครับ